Kan iemand een mens “goed” zijn, zonder dat hij godsdienstig is?

Geschreven door Rabbijn Aron Moss

Vraag:
Is het beter een dati Jood te zijn (dat wil zeggen: iemand die Sjabbat houdt, alleen kosjer eet, regelmatig naar sjoel gaat enz.), maar een „slecht mens” is (dat wil zeggen: onvriendelijk tegen anderen) of is het beter een „goed mens” te zijn maar niet dati? Ik weet dat om een goede Jood te zijn, men ook een goed mens moet zijn, maar ik hoop dat u de diepere betekenis van mijn vraag begrijpt.

Antwoord:
We kennen allemaal wel iemand met een fantastisch karakter, die niet godsdienstig is en mensen die zich minderwaardig gedragen maar een vrome façade tonen. Sommigen concentreren zich op een goede relatie met G-d, terwijl anderen zich liever toeleggen op het hebben van een goede relatie met hun medemens.
Het is niet aan ons om te oordelen wie beter is – dat is voor G-d om over te beslissen. Maar we moeten wel beslissen wat goed is voor ons eigen leven. Hebben rituelen betekenis wanneer zij niet gepaard gaan met hartelijkheid? Mist er iets aan goedheid wanneer het uitsluitend gebaseerd is op humanistische overwegingen in plaats van dat het gebaseerd is op een g-ddelijke basis?
Vanuit Joods perspectief kan je niet het één hebben zonder het ander. Ritueel zonder menselijk medeleven is hol en leeg; en liefde zonder geestelijke inhoud is beperkt.
Als iemand in staat is om G-d te dienen – om hartstochtelijk te bidden, kosjer te eten, alle feestdagen te houden – maar niettemin niet vriendelijk is tegen anderen, dan is dat een slecht functionerende godsdienst. De dienst van een dergelijk persoon is leeg. Wie werkelijk G-d liefheeft, heeft ook zeer zeker Zijn kinderen lief!
Maar op dezelfde manier geldt, dat iemand die aardig en zorgzaam is, maar geen geestelijke contact heeft, een vitaal element mist – de ziel.

Vanuit een zuiver „humanistisch” standpunt uit gezien, ben ik mijzelf, jij bent jouzelf; we kunnen elkaar liefhebben, maar we zullen altijd van elkaar verschillen en gescheiden zijn. Wanneer ik aardig tegen jou ben, dat ben „ik” dat, die van mijn pad afwijkt om aardig te zijn voor „jou.” Maar gezien vanuit het perspectief van de ziel, zijn wij allen één. Onze lichamen zijn dan weliswaar gescheiden van elkaar, maar onze zielen zijn diep met elkaar verbonden, want wij zijn allen een deel van één enkele G-ddelijke bron. Dus de liefde die ik jou toon, is als de natuurlijke en aangeboren liefde die ik voor mijzelf voel.
Alle Joodse rituelen zijn een middel om meer ontvankelijk te worden voor deze ziel-realiteit, die ons verenigt.
Ja, er zijn godsdienstige, laag bij de grondse individuen. Maar stel je eens voor hoeveel lager zij zouden zijn geweest als zij niet godsdienstig waren geweest.
En ja, er zijn seculiere heiligen. Maar hun heiligheid zou oneindig dieper geweest zijn wanneer zij meer erkenning hadden voor de ziel-dimensie, en wanneer zij de handelingen in praktijk gebracht hadden die daar realiteit aan geven in ons leven.

Rabbijn Aron Moss geeft les in Kabbala, Talmoed en praktisch Jodendom in Sydney, Australië. Dit artikel is verschenen op de web-site van Chabad-Lubavitch en is met hun goedvinden vertaald.

Bron en met toestemming:
Hoor Israel