Het eren van je ouders
Geschreven door Rabbi Ari Enkin. Vertaald door de redactie
Bron: United with Israel
De Tien Geboden is in twee delen verdeeld. Onze wijzen leren dat de eerste vijf geboden betrekking hebben op de relatie tussen de mens en G’d en de andere gedeelte heeft betrekking op de relaties tussen de mensen onderling.
Het gebod van “Eer je vader en je moeder” staat in de rij van de eerste vijf geboden van de Tien Geboden. Maar het eren van je ouders heeft eigenlijk betrekking op persoonlijke relaties- tussen kinderen en ouders! Maar waarom staat het dan toch in de rij van de eerste vijf geboden?
De reden dat de mitswa (gebod) “Eer je vader en je moeder” bij de eerste vijf geboden hoort is, omdat een persoon zijn of haar ouders eert dan is dat alsof de mens G’d eert. We leren dat er drie partners zijn betrokken voor elk mens: de vader, de moeder en G’d.
Het belang van deze mitswa kan niet worden overschat en er zijn veel verschillende aspecten die niet goed bekend zijn. Deze mitswa heeft niet alleen betrekking op Joden, maar geldt ook zeker voor niet-Joden.
Het eren van je ouders: Belangrijk en niet alleen voor Joden
De Talmoed verteld een verhaal van een niet-Joodse man genaamd Dama. Zijn vader, Netina, was een juwelier. Vertegenwoordigers van de Heilige Tempel in Jeruzalem kwam een keer aan de deur en wilde bepaalde kostbare stenen voor het borstplaat van de Hoge Priester kopen. Het probleem was dat de sleutel van de kluis onder de kussen van Netina lag en zijn zoon Dama weigerde zijn vader wakker te maken. Ook al betekende dit dat er een fortuin verloren ging door het niet verkopen van de diamant. De rabbijnen gingen op zijn zachts gezegd teleurgesteld terug.
G’d besloot om Dama te belonen. Enige tijd later kwamen de vertegenwoordigers van de Heilige Tempel weer terug en zochten voor de rode vaars die in de kudde was van zijn vader. Men kocht de rode vaars en de voorgaande jaren van verlies was volledig hersteld en meer zelfs. De Talmoed looft deze onbaatzuchtige daad van het eren van een ouder.
Er is ook nog een moderne versie van het eren van je ouders gevonden. Er is een uitspraak in New York geweest door de rechter Douglas McKeon in een huisbaas zaak. Hier zijn de details van zaak.
De huisbaas had Mevr. *H* aangeklaagd omdat ze een aantal jaren bij haar zieke moeder was in Griekeland. Mevr. *H* had in Griekeland haar moeder verzorgt totdat haar moeder kwam te overlijden. Daarna wilde Mevr. *H* weer terug naar haar appartement, maar haar huisbaas zei dat het niet kon, omdat ze haar appartement had verlaten.
De beslissing van de drie rechters was dat ze in haar appartement mocht blijven. De rechter Douglas McKeon schreef in zijn betoog:
“.. Er was een tijd dat in vele culturen het de verantwoordelijkheid van het verzorgen van de zieke ouder(s) bij het kind lag. Maar tijden zijn veranderd is vaak wat men zegt. Moeders of vaders en soms beide wonen soms in één huis, zodat de kinderen hun ouder (s) kunnen verzorgen. Voor een buitenstaanders lijkt het dat hier grote offers worden gebracht, maar voor de verzorgende kind en de zorg ontvangende ouder (s) was dit een natuurlijke progressie van het leven. Degene die de kinderen grootbrachten en opvoedde, werden nu getroost en verzorgd in hun eigen omgeving. Het is triest om te zeggen, zoals bij veel ouderwetse waarden gaat er bij elke nieuwe generatie steeds weer oude waardes verloren. In sommige gevallen is de zorg voor de ouders zelfs teruggebracht tot af en toe een oproep om te helpen van de verpleegster of een zeldzame, verplichte bezoek aan een verpleeghuis. “
“Er zijn mensen en ongetwijfeld een slinkende aantal mensen die vast houden aan de oude tradities en zullen zeggen: “Mijn moeder zal nooit naar een verpleegtehuis gaan.” Mevr. *H* was een van de weinige individuen die oprecht besloot om naar Griekeland te gaan en haar moeder te verzorgen totdat ze overleed. Over haar bezoek aan Griekeland zal geen draconische straf van verbeuringsverklaring van haar appartement moeten hangen.”
Inderdaad kan hier iedereen van deze zaak een les van leren.