Maimonides: Leer en Leven

De Messiaanse verwachting

In het twaalfde geloofsartikel bespreekt Maimonides de komst van de Messias: “Ook wanneer Hij lang op zich laat wachten, hoop ik niettemin iedere dag op zijn komst”. Messianisme is geen cultuuroptimisme, waarbij de humanisering van de maatschappij geleidelijk aan tot een wereldwijde Messiaanse gelukzaligheid moet leiden. De geschiedenis heeft deze verwachting gelogenstraft.

De Messiaanse verlossing verloopt in stadia. We kennen de Masji’ach Ben-Joseef, die uiteindelijk het onderspit delft en de Masji’ach Ben-David, die zal triomferen. Het uiteindelijke criterium blijft voor Maimonides `succes’: hij, die erin slaagt de Messiaanse verwachtingen te realiseren, is de ware Masji’ach. Hier scheiden de wegen van jodendom en christendom zich onherroepelijk.

Geloof geeft ons kracht tot hoop en hoop wekt op tot liefde. Sommige theologen zien verband tussen de Holocaust en de herrijzenis van de staat Israël: de overwinning van de hoop op een korte maar uiterst hevige catastrofe. De staat Israël vormt niet de vervulling van de Messiaanse verwachting. Tussen Messianisme en Zionisme bestaat duidelijk onderscheid. Het laatste is een historische beweging, het eerste een apocalyptische toestand. Maar historie en toekomst zijn niet altijd duidelijk van elkaar te scheiden.